5 quyển sách hay về Phạm Xuân Ẩn đầy phi thường và ngoạn mục

5 quyển sách hay về Phạm Xuân Ẩn vẽ nên chân dung chi tiết và sự nghiệp phi thường của Phạm Xuân Ẩn, một điệp viên sừng sỏ, một người Việt thầm lặng luôn tồn tại trong những nhân cách lớn.

Phạm Xuân Ẩn – Tên Người Như Cuộc Đời

Bây giờ thì tên tuổi nhà báo, người anh hùng tình báo, thiếu tướng Phạm Xuân Ẩn đã nổi tiếng thế giới bởi nghiệp vụ tinh thông, chiến công xuất sắc, tính cách thầm lặng, hài hước, nhân bản. Ông còn được biết đến sâu hơn, kỹ hơn bằng các tác phẩm của các nhà báo, nhà văn, nhà sử học trong và ngoài nước. Từ cuốn Phạm Xuân Ẩn – Tên Người Như Cuộc Đời của nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Hải đến tác phẩm Điệp Viên Hoàn Hảo của giáo sư sử học Larry Berman (Mỹ) có thể nói, ông Ẩn được soi rọi từ nhiều phía, nhiều góc độ. Người đời hiểu ông rõ hơn, dù ông đã từ giã thế giới từ năm 2006.

“Phạm Xuân Ẩn – Cuộc đời hai mặt không thể tin được”. Quả đúng như lời Larry Berman đã nhận định về ông. Ngược thời gian vài chục năm trở về trước, ông Ẩn quả tình là ẩn số. Việc tiếp cận đã khó, đối thoại với ông càng khó hơn. Bởi ông hay nói: việc xong cho qua luôn. Nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Hải tâm sự: “Phải mất 10 năm tôi mới viết xong được cuốn sách mỏng đó. Tất nhiên, như tất cả mọi người viết, lúc đầu tôi cũng bị từ chối. Có nhiều điều ông không muốn và không thể nói ra để bảo vệ người liên quan. Tôi cũng thấy rõ đây là việc quá sức mình. Nhân vật thì không sẵn sàng bộc lộ; xâm nhập vào các tài liệu tình báo thì không có điều kiện. Tôi bỏ ý định viết. Nhưng rồi tự nhủ: Không viết thì thôi, mình cứ xin nghe để hiểu, để học hỏi một con người đặc biệt. Đó là cách sống, chứ đâu chỉ có công việc mới tìm đến. Có lẽ cách cư xử thật thà và tò mò một cách chân thành này khiến ông có cảm tình. Ánh mắt và cử chỉ của con người từng trải và đặc biệt ấy dường như tiếp cho người cầm bút thêm nghị lực và niềm mong ước. Nhà văn bộc lộ: “Tôi không thể đủ điều kiện viết về ông theo cách chuẩn xác của những điệp vụ. Càng không muốn liệt kê theo các bản khai lý lịch đơn thuần. Tôi muốn tìm ra cái chất “Người Việt trầm lặng” mà Morley hình dung, hoặc là chất honor trong cuộc đời ông mà Peter Ross Range đề nghị. Nhưng sau hết, tôi muốn mọi người Việt Nam được đón lấy những gì dịu dàng nhất, can đảm nhất, yêu thương con người nhất, từ cuộc đời của một con người cao gầy, mỏng manh như cây sậy. Sức mạnh của con người được lấy từ mỏ năng lượng quý báu và thần diệu nào đã ban cho? Nếu như bạn đọc nào ao ước cùng tới điều đó thì hãy đọc cuốn sách này. Nó là một phần chân dung để chúng ta tự hiểu hình ảnh người Việt cao quý giống như chúng ta đang vẽ ra bản đồ của một tầm hồn.”

Sau đó, Phạm Xuân Ẩn đã xuất hiện một lần trên truyền hình Việt Nam, ở chương trình Người đương thời và đạo diễn Phong Lan cũng đã hoàn thành một bộ phim tài liệu về ông.

Cuốn sách này của tác giả Ngọc Hải là khởi đầu của việc giới thiệu nhà tình báo huyền thoại với công chúng. Còn đây là cảm nhận riêng của giáo sư Larry Berman khi đến nhà mang tặng cuốn Điệp Viên Hoàn Hảo bằng tiếng Anh chưa xuất bản ở Việt Nam với lời đề: “Cuốn sách của bà đã mở đường cho tất cả chúng tôi: Your biography of Pham Xuan An led the way for the rest of us…”

Sự khó nhọc được ghi nhận. Cuốn sách của tác giả Nguyễn Thị Ngọc Hải đã được Hội nhà văn Việt Nam và Bộ Công an tặng giải thưởng.

Một Người Việt Trầm Lặng

Tác phẩm với (tựa gốc tiếng Pháp: Un Vietnamien bien tranquille) của Jean-Claude Pomonti là một cách dựng tiểu sử nhà tình báo lỗi lạc Việt Nam Phạm Xuân Ẩn khá độc đáo.

Đã có nhiều cuốn sách của giới nghiên cứu, học giả, ký giả Mỹ viết về Phạm Xuân Ẩn, có thể kể: Thomas Bass vớiĐiệp viên Z.21 – Kẻ thù tuyệt vời của nước Mỹ hay Larry Berman với Điệp viên hoàn hảo mà First News &NXB Hồng Đức đã có dịp giới cùng độc giả Việt Nam v.v. Tuy nhiên, sự nghiệp tình báo của Phạm Xuân Ẩn đặt trong cục diện chiến trường miền Nam rất cần được liên hệ trong một bối cảnh lịch sử rộng lớn hơn – cuộc chiến tranh Đông Dương – và vì thế, chúng ta cần thêm một cái nhìn, quan điểm từ người Pháp.

Điệp Viên Z.21

Ông là người mà người ta cần tìm đến ở Sài Gòn – một nhà phân tích chính trị của báo chí Phương Tây tại Việt Nam, nhà báo thạo tin nhất nước, “ông Tướng Givral” với khiếu hài hước thông tục và sự dí dỏm độc đáo. Nhưng là đầu nguồn của một “lưới tình báo hạng nhất”, ông chính là vũ khí chiến thuật và chiến lược bí mật của miền Bắc Việt Nam để giành chiến thắng. Không dùng đến bất kỳ phương tiện gì phức tạp hơn mực vô hình và những cuộn phim chụp báo cáo giấu trong những chiếc nem, Phạm Xuân Ẩn đã gửi cho cấp trên của mình những thông tin tình báo hữu ích đến nỗi họ đã phải xoa tay sung sướng mà thốt lên: “Chúng ta đang ở trong phòng tác chiến của Hoa Kỳ!”

Đi sâu tìm hiểu, phân tích con người kỳ lạ này, vượt qua mọi khó khăn và vỏ bọc cố hữu của một điệp viên sừng sỏ, Thomas Bass đã vẽ nên chân dung chi tiết và sự nghiệp phi thường của Phạm Xuân Ẩn, kẻ thù của nước Mỹ đồng thời là người yêu nước Mỹ. Nghịch lý luôn tồn tại trong những nhân cách lớn. Vượt qua những định kiến, Phạm Xuân Ẩn hiện ra như một anh hùng, một học giả, một người yêu nước, một nhà nhân văn chân chính, đồng thời và luôn luôn, một điệp viên bậc thầy.

Nhận định

“Thomas Bass giới thiệu bức chân dung tinh tế và chân thực của một nhân cách mập mờ đến lạ lùng mà tôi đã biết trong chiến tranh Việt Nam. Qua đó, ông cung cấp cho chúng ta cái nhìn độc đáo về bản chất, những tình cảm xung đột, và nỗi đau giằng xé của nhiều người Việt Nam làm việc cho người Mỹ, kết bạn với người Mỹ, nhưng cuối cùng vẫn yêu Tổ quốc của mình hơn và tìm cách, như cha ông họ vẫn làm suốt một nghìn năm qua, giải phóng nó khỏi tất cả những kẻ xâm phạm.” (SEYMOUR TOPPING, cựu trưởng văn phòng đại diện tại Đông Nam Á và biên tập viên của The New York Times)

“Tôi vô cùng thích thú khi đọc cuốn sách này và học được rất nhiều điều. Điệp viên lý tưởng là một tác phẩm hay và một câu chuyện hấp dẫn; nhưng, quan trọng nhất, nó là một bài học sinh động về việc tại sao tình báo con người và một điệp viên vĩ đại sẽ luôn đánh bại công nghệ do thám và gián điệp tinh vi nhất. Chỉ việc thu thập thông tin chưa phải là điều đáng kể nhất. Mà là nhận ra cái gì là quan trọng và sau đó biết phải làm gì với nó.” (TED KOPPEL)

“Câu chuyện về Phạm Xuân Ẩn là sự phát hiện về một cuộc đời phi thường và một con người phi thường. Những câu chuyện hư cấu về các nhân vật trong Trò chơi Vĩ đại – nghề tình báo – không thể nào sánh nổi với những công việc thực tế mà Phạm Xuân Ẩn đã làm. Gác những định kiến sang một bên, bạn sẽ nhận ra một anh hùng, một học giả, một người yêu nước, một nhà nhân văn chân chính, đồng thời cũng là một điệp viên bậc thầy.” (MORLEY SAFER, phóng viên, 60 Minutes (60 phút) CBS và tác giả của cuốn Flashbacks: On Returning to Vietnam (Những đoạn hồi tưởng: Sau khi trở lại Việt Nam)

Điệp Viên Hoàn Hảo X6

Phạm Xuân Ẩn, một cái tên chứa biết bao điều bí ẩn, không chỉ với người Việt Nam, mà đối với cả rất nhiều chính khách và báo chí thế giới, đặc biệt là báo chí Mỹ. Người ta đã bình luận, tranh cãi, phỏng đoán và viết rất nhiều về ông, thậm chí còn làm phim tài liệu nhiều tập về ông, nhưng dường như còn có quá nhiều điều vẫn chưa được làm sáng tỏ. Cho đến khi một người Mỹ bắt tay vào cuộc… Đó chính là Larry Berman, nhà sử học, giáo sư chính trị học thuộc đại học California, một chuyên gia xuất sắc chuyên nghiên cứu về cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam của Mỹ. Năm 2007, quyển sách Perfect Spy – The Incredible Double Life of PHAM XUAN AN Time Magazine Reporter & Vietnamese Communist Agent (Điệp viên hoàn hảo – Hai cuộc đời khó tin (hay cuộc đời hai mặt theo cách gọi của Phương Tây về Phạm Xuân Ẩn, phóng viên tạp chí Reuters, Time và tướng tình báo Cộng sản Việt Nam)) của Larry Berman được xuất bản lần đầu tiên tại Mỹ đã gây chấn động dư luận Mỹ, kiều bào Việt Nam ở Mỹ và cả ở Việt Nam. Vì trước khi quyển sách này ra đời, rất ít người biết và hiểu về tướng tình báo Phạm Xuân Ẩn, mặc dù ông là một nhân vật huyền thoại của chiến tranh Việt Nam. Có lẽ bởi vì cuộc đời của Phạm Xuân Ẩn, cũng giống như tên của ông, chứa đựng nhiều bí ẩn về con người và sự nghiệp của một nhà tình báo vĩ đại, tài năng và bản lĩnh nhưng lại vô cùng khiêm nhường, bình dị.

Phạm Xuân Ẩn (sinh ngày 12/9/1927, mất ngày 20/9/2006) tham gia hoạt động cách mạng từ đầu thập niên 1950, năm 1953 được kết nạp Đảng và được giao nhiệm vụ hoạt động điệp báo. Nhằm tạo vỏ bọc tốt hơn để có thể thâm nhập sâu hơn vào giới chức chính quyền và quân đội Sài Gòn, năm 1957 ông được cấp trên bố trí cho sang Mỹ học ngành báo chí. Năm 1959, Phạm Xuân Ẩn về nước, làm việc cho Hãng tin Reuters và sau đó là tạp chí hàng đầu Time, New York Herald Tribune của Mỹ. Với kiến thức uyên bác, hiểu biết rộng, cương trực và tài năng giao tiếp, ngoại giao khác biệt, độc đáo theo kiểu lãng tử, hào hoa, ngang tàng, “chửi thề như bắp rang”, xuất hiện với phong cách thượng lưu, thừa hưởng văn hóa được đào tạo chính qui từ Mỹ, ông đã thâm nhập và là bạn tri kỷ với các tướng lĩnh, trùm an ninh mật vụ cả Mỹ và Sài Gòn, giới báo chí Việt Nam Cộng Hòa và Mỹ cũng như các chính khách chóp bu của chính quyền Sài Gòn để khai thác những thông tin tuyệt mật mang tầm chiến lược cho cuộc đối đầu của Bắc Việt Nam với Mỹ và chính quyền Sài Gòn. Cuộc đời hoạt động tình báo đầy ly kỳ hấp dẫn nhưng cũng vô cùng hiểm nguy của Phạm Xuân Ẩn với bí danh X6 thuộc cụm tình báo H63 được thể hiện một cách trung thực, sinh động trong cuốn Điệp viên hoàn hảo X6 được bổ sung cập nhật mới.

Sau 6 năm, cuốn sách với những thông tin có giá trị lịch sử giờ đây lại được ra mắt bạn đọc qua một bản dịch đầy đủ và cập nhật nhiều thông tin chưa từng được công bố do chính Phạm Xuân Ẩn tiết lộ với tác giả Larry Berman có ghi âm. Với lời hứa chỉ được công bố những thông tin này từng giai đoạn sau khi Phạm Xuân Ẩn mất, Larry Berman đã mất 6 năm để cân nhắc để từng bước công bố thông tin của người đã khuất.

Trong ấn bản lần này, ở đầu sách có lời cảm nhận của nguyên Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng, với tựa đề “Nhớ mãi một con người”, trong đó có đoạn: “Phạm Xuân Ẩn là nhà tình báo chiến lược cực kỳ quan trọng. Anh đã sống một cuộc đời đầy nhiệt huyết giữa hai chiến tuyến, hai làn đạn. Một nhà báo Reuters và Time được cả chính khách Mỹ nể trọng. Một tình báo, một người yêu nước thật sự đã đóng góp rất nhiều cho sự nghiệp giải phóng dân tộc với một nhân cách đặc biệt, một tấm lòng của một người Việt Nam chân chính. Hiếm có một nhà tình báo nào trên thế giới để lại những bí ẩn và tình cảm tốt đẹp cho mọi người từ cả hai phía như nhà tình báo Phạm Xuân Ẩn”.

Trong bài Một phần của hình hài Tổ quốc viết cho ấn bản mới cuốn Điệp viên hoàn hảo, ông Đào Văn Lừng, Vụ trưởng, Trưởng cơ quan Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương tại Thành phố Hồ Chí Minh khẳng định: “Thiếu tướng-Anh hùng LLVT – đó là sự vinh danh của Tổ quốc dành cho nhà tình báo chiến lược Phạm Xuân Ẩn. Nhưng tên tuổi của Ông còn đi xa hơn thế, đặc biệt với những người bên kia chiến tuyến. Điều lạ lùng là ngay cả khi nhiệm vụ thực sự của Ông được công bố, Phạm Xuân Ẩn vẫn giành được sự kính trọng và ngưỡng mộ tuyệt đối từ những đối thủ của mình! Hàng loạt các chính khách, nhà ngoại giao, nhà nghiên cứu… từ Mỹ nva2 trên thế giới khi đến Việt Nam đều mong muốn được diện kiến ông là một minh chứng! Đặc biệt giáo sư, nhà sử học Mỹ Larry Berman đã dành nhiều năm với gần 30 lần bay từ Mỹ đến Việt Nam để gặp và phỏng vấn “đối thủ”lớn của ngành tình báo Mỹ sừng sỏ cho thấy sự hấp dẫn của Phạm Xuân Ẩn – một người do chính nước Mỹ góp phần “đào tạo” nên!”

Ấn bản mới này có bổ sung Lời giới thiệu của tác giả cho lần tái bản 2013 “Sáu năm sau: hồi tưởng về Điệp Viên Hoàn Hảo”. Larry Berman viết: “…cuộc đời của Ẩn không chỉ là một câu chuyện chiến tranh mà còn là câu chuyện về hàn gắn, về lòng trung thành với đất nước và bạn bè. Trong ấn bản mới, tôi đã thêm vào những câu chuyện và tình tiết mới mà hồi năm 2007 chưa thể kể ra. Tôi cũng phản ánh lại việc một số độc giả dân sự và quân sự Mỹ đã phản ứng về cuốn sách của tôi cũng như về nhân vật/con người Phạm Xuân Ẩn như thế nào. Tuy nhiên, điều làm cho ấn bản mới này trở nên rất quan trọng đó là bản dịch mới. Độc giả Việt Nam sẽ lần đầu tiên được đọc câu chuyện về cuộc đời phi thường của Phạm Xuân Ẩn như chính những gì mà ông đã kể với tôi, một người Mỹ viết hồi ký cho ông. Điều này làm cho ấn bản của First News – Trí Việt vừa rất đặc biệt, vừa là một cuốn sách mới chứa đựng rất nhiều thông tin lần đầu tiên công bố…”.

Đặc biệt trong lần in mới này công bố bức thư xúc động của bà Thu Nhàn, vợ thiếu tướng Phạm Xuân Ẩn, gửi tác giả Larry Berman: “Do mắt kém, tôi phải đọc cuốn sách của ông ba lần trong suốt ba ngày, dù tôi muốn đọc xong ngay lập tức: ba ngày đầy cảm xúc, ba ngày đầy nước mắt nhớ thương, đầy tình yêu và sự tiếc nuối… Và giờ đây, mỗi lần đọc lại là tôi không cầm được nước mắt! Một ít người bạn của tôi cũng có cảm xúc như vậy… Nhưng tôi muốn đọc lại nhiều lần để nhớ về chồng tôi.

Đôi lúc, tôi cảm thấy như anh Ẩn còn sống, nhưng thật đau đớn, tôi mãi mãi không thể gặp anh ấy ở bất cứ nơi nào trong cuộc đời thực này nữa. Một nửa thân thể tôi đã chết! Càng thêm tuổi, tôi càng thấy cô đơn khi không còn anh ấy. Đó có phải là định mệnh khắc nghiệt mà tất cả chúng ta đều phải chịu đựng trong cuộc đời này?!”.

Thông tin tác giả:

Larry Berman nhà sử học, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học California đồng thời là một người chuyên tâm nghiên cứu lịch sử cuộc chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam. Ông cũng là tác giả của cuốn sách nổi tiếng Không hòa bình, Không danh dự: Nixon, Kissinger và Sự phản bội ở Việt Nam. Đây là cuốn sách rất có giá trị lịch sử về giai đoạn cuối cuộc chiến tranh do Mỹ gây ra ở Việt Nam.

Larry Berman đã phải mất 5 năm và sang Việt Nam 18 lần để thu thập tư liệu cho lần in cuốn sách đầu tiên Điệp Viên Hoàn Hảo và sau đó hàng chục lần cho lần in mới này

Bước Ra Từ Thầm Lặng

Tác phẩm gồm 20 bài viết về những chiến sĩ tình báo của cụm H63 cùng những gian nan họ phải đối đầu, đó là nhà báo Phạm Xuân Ẩn; là cô thư ký xinh đẹp Nguyễn Thị Yên Thảo (Tám Thảo) ở Bộ Tư lệnh Hải quân Việt Nam Cộng hòa; Hoàng Nam Sơn, ông chủ khách sạn Embassy (nay là Khách sạn Bến Nghé)… Trên hết, cuốn sách còn viết về những hy sinh tình riêng như câu chuyện của người cụm trưởng, theo cách mạng từ khi tuổi đôi mươi rồi suốt 20 năm sau đó, không một lần ghé thăm nhà dù rằng cha mẹ, vợ con ở gần ngay nơi anh làm nhiệm vụ. Câu chuyện người chiến sĩ tình báo sau ngày giải phóng về gặp vợ con ở ngay con đường mà anh bao năm qua ngày nào cũng đi qua, cũng biết mà chưa một lần ghé lại. Sự hy sinh của những người lính cho ngày hòa bình thống nhất không chỉ có máu, mà còn cả những nỗi đau đớn, nhớ nhung như thế.

Triết Heidegger

Tôi là Triết Heidegger, một người yêu sách cuồng nhiệt và là một blogger thích khám phá những chiều sâu của triết học. Tôi có niềm đam mê học hỏi và khám phá những ý tưởng mới, điều này đã thúc đẩy tôi không ngừng giáo dục bản thân về các chủ đề từ văn hóa, lịch sử, con người và văn học. Khi rảnh rỗi, tôi dành cả ngày tại các thư viện địa phương để đọc tất cả những gì tôi thích. Là một người học suốt đời, tôi luôn tìm kiếm những thử thách mới để mở rộng nền tảng kiến ​​thức của mình hơn nữa.

Nhiều người đọc:

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Cùng danh mục:

11 cuốn sách hay về đại dương sâu thẳm và diệu kỳ 11 cuốn sách hay về đại dương cung cấp những kiến thức cơ bản nhất về bờ biển, các rạn san hô, đại dương sâu thẳm với những sinh…
7 quyển sách hay về sự khác biệt mở rộng nhận thức của người đọc 7 quyển sách hay về sự khác biệt phân tích sự khác biệt tư duy và lối sống được hình thành, diễn ra và tác động sâu sắc đến…
9 cuốn sách hay về người An Nam đầy giá trị lịch sử 9 cuốn sách hay về người An Nam giúp bạn đọc có thêm tư liệu về đặc điểm, ngôn ngữ, tôn giáo và văn hóa của người An Nam…
Back to top button