Tác giả Trịnh Xuân Thuận, một nhà khoa học, nhà thơ và triết gia. Sách của Trịnh Xuân Thuận viết một cách dễ hiểu về các vấn đề vũ trụ, trình bày các vấn đề học thuật, thiên văn một cách logic, nhiều sự kết hợp giữa mối tương quan khoa học và Phật Giáo.
Sách hay nhất của Trịnh Xuân Thuận
Nguồn Gốc – Nỗi Hoài Niệm Về Những Thuở Ban Đầu
Cuốn sách này nhằm mở ra cho độc giả những cánh cửa của thế giới vô cùng lớn – các thiên hà xa xôi, các tinh vân sặc sỡ của Ngân hà, các hành tinh của Hệ Mặt trời; cũng như những cánh cửa của thế giới vô cùng nhỏ – các tế bào sống, các mạng nơron, chuỗi xoắn kép AND; và tiết lộ cho độc giả những khía cạnh mới vẻ đẹp tráng lệ của thế giới.
Một Đêm – Trịnh Xuân Thuận
Từ chạng vạng đến bình minh, nhà vật lý thiên văn Trịnh Xuân Thuận đưa người đọc cùng khám phá vũ trụ từ đài thiên văn Mauna Kea, ở độ cao 4.000 m so với mực nước biển. Với ngôn ngữ đầy chất thơ và câu chuyện quyến rũ, tác giả mời chúng ta quan sát và thấu hiểu màn đêm, để rồi ngạc nhiên trước vẻ đẹp của thế giới và sự mong manh của nó.
Độc giả đồng hành cùng ông khi ông dõi theo ánh sáng của các ngôi sao để hiểu nguồn gốc của Vũ trụ, ở cạnh ông khi ông tìm kiếm thiên hà lùn “xanh đặc”, và cùng ông bước ra khỏi mái vòm, lao vào bóng tối của màn đêm, nhìn lên bầu trời trong trẻo không bị ô nhiễm bởi ánh sáng nhân tạo, và chiêm ngắm các hành tinh, mặt trăng và các vì sao giữa khoảng không bao la.
Khoa Học Khám Phá – Hỗn Độn Và Hài Hòa
Cùng với Lý thuyết hỗn độn, tính ngẫu nhiên và phi tất định đã tràn ngập không chỉ trong thế giới hằng ngày của chúng ta mà cả trong thế giới các thiên hà. Và sự phát triển của những ý tưởng dẫn tới quan niệm mới đó về thế giới đã được vạch ra thật rõ ràng trong cuốn sách Hỗn độn và hài hòa, bằng một ngôn ngữ giản dị, thông qua những ví dụ được rút ra từ vật lý thiên văn, vật lý học, sinh học và toán học.
Tác phẩm được viết đơn giản để ngay cả người không có nền tảng kiến thức về kỹ thuật cũng hiểu, và đặc biệt dành cho những ai tò mò muốn biết không chỉ những điều kỳ lạ mới nhất của khoa học ở thế kỷ XX mà cả hệ quả triết học và thần học của chúng.
Sự Đầy Của Cái Không
Chúng ta đứng giữa hai cái vô hạn, vô cùng bé và vô cùng lớn, hai cột mốc hiểu biết đã thách thức con người xuyên suốt chiều dài lịch sử. Và cũng như vô hạn, cái không không ngừng xuất hiện dưới nhiều hình thức trong các lĩnh vực khác nhau của tư tưởng con người. Sự sợ hãi cái hư vô, hay chân không, thể hiện rất rõ trong tư tưởng phương Tây, mà rõ nét nhất là việc số 0, biểu hiện của cái không trong toán học, đã ra đời ở phương Đông bất chấp những tiến bộ lớn lao trong toán học phương Tây. Con người sợ chân không, tự nhiên sợ chân không, vậy chân không thật sự là gì? Nó có thật sự trống rỗng? Không gian trong vũ trụ có phải là chân không? Làm thế nào mà vũ trụ lại chuyển từ không tồn tại thành tồn tại, từ hư vô thành một cái gì đó? Vai trò của chân không trong sự ra đời của vũ trụ là gì?
Trong cuốn Sự đầy của cái không, tác giả Trịnh Xuân Thuận đưa độc giả đi qua lịch sử phát triển của khoa học và triết học về chân không, từ thuyết tương đối đến lý thuyết lượng tử, từ khái niệm chân không trong Đạo giáo đến các mặt đối lập bổ sung cho nhau trong Phật giáo. Đây là cuốn sách dành cho tất cả những ai muốn hiểu hơn về nguồn gốc vũ trụ, và do đó hiểu hơn về nguồn gốc của chính loài người, những sinh vật có ý thức để đặt câu hỏi về cõi hư vô đã sinh ra vũ trụ này.
Khoa Học Khám Phá – Khát Vọng Tới Cái Vô Hạn
Nếu từng có dịp đi tàu hỏa, bạn hẳn biết rằng hai đường ray phải song song với nhau để tàu có thể lăn bánh khắp mọi nơi. Thế nhưng nếu bạn đứng nhìn hai đường ray ấy, dường như chúng gặp nhau ở cuối tầm mắt và tàu không thể đi xa hơn nữa. Điều này thật không hợp lý, vì dù đứng ở Paris và không thể thấy Cannes, chúng ta vẫn có thể đón tàu từ Paris đến dự liên hoan phim tại Cannes.
Nghịch lý hơn nữa, một nhà tư tưởng Hi Lạp cổ xưa đã lập luận rằng chuyến tàu của bạn phải đi hết một nửa quãng đường, rồi một nửa của quãng đường còn lại, rồi một nửa của quãng đường còn lại, rồi cứ tiếp tục đến vô hạn, và nếu thế bạn sẽ chẳng bao giờ đến nơi. Lập luận rất lôgic này rõ ràng lại không thực tế vì chúng ta luôn có thể đi bất cứ nơi đâu, như một em nhỏ giúp cụ già sang bên kia đường.
Khi có được một thời gian vô hạn để du hành vào vũ trụ và chiêm ngưỡng vô số những vì sao, một lúc nào đó bạn sẽ tự hỏi tại sao trời lại tối về đêm. Mà chính sự hiển nhiên ấy cũng đã làm trăn trở bao thế hệ các nhà khoa học, và giúp họ dần làm sáng tỏ vị trí của hành tinh của loài người trong vô hạn của vũ trụ.
Qua Khát vọng tới cái vô hạn, Giáo sư Trịnh Xuân Thuận sẽ đưa bạn du hành trong thế giới của Vô hạn, từ thế giới của cái nhỏ nhất đến thế giới của cái lớn nhất, và làm sao những thắc mắc hết sức bình thường đã dẫn đến những khám phá vĩ đại nhất của nhân loại.
Khoa Học Khám Phá – Cái Vô Hạn Trong Lòng Bàn Tay
Nội dung sách đề cập đến cuộc đối thoại của hai nhà khoa học.
Một của nhà vật lý thiên văn vốn là phật tử, người mong muốn đem những hiểu biết khoa học của bản thân đối chiếu với những nguồn gốc triết học về sự sống theo quan niệm nhà Phật.
Một là nhà khoa học phương Tây trở thành nhà sư, người mà những kinh nghiệm cá nhân đã kích thích ông so sánh hai con đường nhận thức hiện thực khách quan.
Những Con Đường Của Ánh Sáng
Trong cuốn sách Những Con Đường Của Ánh Sáng (Tập 1), Trịnh Xuân Thuận đã thảo luận về ánh sáng, và liên quan tới nó là bóng tối, trên nhiều phương diện, bao gồm tầm quan trọng của nó đối với sự sống, đối với khoa học, sự diễn giải ánh sáng của bộ não, nghệ thuật của các hoạ sĩ thuộc trường phái ấn tượng, việc sử dụng ánh sáng trong kiến trúc và các khía cạnh tâm linh của ánh sáng…
Cuốn sách này cũng là bản sử thi về cuộc hành trình của con người đi vào vương quốc của ánh sáng và giải mã những bí mật của nó
Khám Phá Thế Giới – Du Hành Vào Tâm Ánh Sáng
Thật quen thuộc nhưng cũng thật bí ẩn, ánh sáng luôn lôi cuốn con người, dù đó là triết gia, tín đồ, nghệ sĩ hay nhà khoa học. Ánh sáng từ đâu đến? Nó lan truyền như thế nào? Với tốc độ nào? Làm thế nào để chế ngự được nó? Nó là sóng hay hạt? Câu hỏi về bản chất thực sự của ánh sáng đã khơi lên từ thế kỉ XVII một cuộc tranh luận hấp dẫn, sẽ dẫn đến hai lí thuyết cơ bản của vật lí hiện đại là thuyết tương đối của Einsstein và cơ học lượng tử.
Ngày nay, các nhà thiên văn, thông qua việc quan sát các nguồn gốc ánh sáng của vũ trụ, có thể đi ngược lại thời gian và lần lại lịch sử vũ trụ. Trong tương lai, nhờ kĩ thuật quang sợi, ánh sáng sẽ thay thế điện tử trong kĩ thuật viễn thông. Lần lượt gợi lại ánh sáng Mặt trời, cội nguồn của mọi sự sống, và ánh sáng nhân tạo với cuộc chinh phục công nghệ không thể bỏ qua, nhà thiên văn học Trịnh Xuân Thuận dẫn dắt chúng ta vào một chuyến du hành rạng rỡ.
“Vì sao không có gì mù mờ như ánh sáng, nhưng lại cũng không gì rõ ràng hơn ánh sáng bởi nó soi sáng và khiến cho ta thấy rõ vạn vật?” – Marsilio Ficino
Đối Mặt Với Vũ Trụ
Phần mở đầu của cuốn sách viết kể về hành trình đến với vật lý thiên văn của ông và may mắn thay, nó lại gần như song hành với những khám phá vĩ đại nhất trong lĩnh vực này, dẫn tới dựng lại được toàn bộ lịch sử tiến hóa của vũ trụ. Tác giả đặc biệt nhấn mạnh mối tương liên khăng khít của vạn vật trong vũ trụ, trong đó có hành tinh xanh và con người chúng ta, đồng thời tác giả cũng thổ lộ những suy tư triết học của mình về thân phận và vai trò của con người trong vũ trụ.
Phần thứ hai là bài viết của khách mời gồm các triết gia, các nhà khoa học và các văn nghệ sĩ. Điểm nổi bật trong các bài viết này là mối quan tâm đầy lo âu đến vấn đề môi trường trong đó có khí quyển và sinh quyển của Trái Đất chúng ta đang bị con người phá hoại một cách trầm trọng. Cuốn sách cũng đề cập tới vấn đề đạo đức trong thế giới hiện đại cũng như khả năng sống sót của con người.
Số Phận Vũ Trụ – Big Bang Và Sau Đó
Cách đây gần 14 tỉ năm, một vụ nổ khủng khiếp đã khai sinh vũ trụ, không gian và thời gian. Từ đó, mọi sự không ngừng tiến triển theo hướng phức tạp hơn. Chỉ từ một sự trống rỗng vô cùng nhỏ bé ban đầu đã dệt nên tấm thảm vũ trụ mênh mông, được tạo nên từ hàng trăm tỉ thiên hà mà mỗi thiên hà lại được tạo nên từ hàng trăm tỉ ngôi sao. Tại một trong những thiên hà ấy, trên một hành tinh gần một ngôi sao, xuất hiện con người, biết ngỡ ngàng trước vẻ đẹp và sự hài hòa của vũ trụ.
Bằng những từ ngữ đơn giản, nhà thiên văn học Trịnh Xuân Thuận dẫn dắt chúng ta đến với câu chuyện về sự hình thành vũ trụ, tới thăm vườn ươm sao, các tinh vân, sao lùn trắng, pulsar, lỗ đen, sao siêu mới, thiên hà xoắn ốc, thiên hà hình elip hoặc không định hình… dưới ánh sáng radio, sóng vi ba, tia hồng ngoại, ánh sáng nhìn thấy được, tia tử ngoại, tia X hoặc tia gamma…
Cuốn sách dành cho lứa tuổi 9+.
Thông tin tác giả Trịnh Xuân Thuận
- Trịnh Xuân Thuận sinh năm 1948
- Toàn bộ quá trình học của ông từ mẫu giáo đến tốt nghiệp trung học đều là bằng tiếng Pháp
- Trịnh Xuân Thuận đã theo học ngành vật lý thiên văn tại Viện Công nghệ California
- Tháng 8 năm 2004, ông có về thăm Việt Nam và có những buổi nói chuyện về vũ trụ và vật lý thiên văn tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
- Ông là một nhà khoa học, nhà triết học và có trí tưởng tượng của một nhà thơ sành sỏi thiên văn.
- Huân chương Bắc Đẩu Bội tinh của Chính phủ Pháp năm 2014, vì những đóng góp tận tụy thúc đẩy sự phát triển nền văn hóa khoa học và sự hợp tác xuyên Đại Tây Dương trong lĩnh vực vật lý thiên văn.
Cùng danh mục: